BASA SULUK PEDHALANGANKI SUKRON SUWONDO ING PAGELARAN RINGGIT PURWA (Tintingan Stilistika)

Abstract

Ahmad Mugsan, Prof. Dr. Udjang Pairin, M. Pd

Pendidikan Bahasa dan Sastra Daerah (Jawa)

Fakultas Bahasa dan Seni

Universitas Negeri Surabaya

bttmugsan@gmail.com

Abstrak

Ki Sukron Suwondo minangka salah sawijine dhalang kang nduweni titikan kang mligi ing pagelarane. Saliyane kaendahan uga nengenake pesen kang bisa didudut saka pagelarane. Basa kang digunakake uga mligi mula panliti njupuk irah-irahan  Basa Suluk Pedhalangan Ki Sukron Suwondo ing Pagelaran Ringgit Purwa. Awit saka andharan ing ndhuwur bisa didudut undering panliten yaiku (1) Suluk apa wae kang digunakake Ki Sukron Suwondo sajrone pagelaran wayang?, (2) Kepriye lelewaning basa lan nile estetik kang tuwuh sajrone panganggone basa sulukan pedhalangan Ki Sukron Suwondo?, (3)Apa wae makna lan nilai kang kinandhut ing sajrone basa suluk pedhalangan Ki Sukron?

Dene tujuwan saka panliten iki yaiku (1) Ngandharake  basa suluk pedhalangan Ki Sukron Suwondo sajrone pagelaran wayang., (2) Ngandharake basa suluk  pedhalangan lan nile estetik kang tuwuh sajrone panganggone suluk  Ki Sukron Suwondo. (3) Njlentrehake makna lan nilai kang kinandhut ing sajrone basa suluk pedhalangan Ki Sukron Suwondo.

 Panliten iki kalebu panliten dheskriptif kualitatif kang gegayutan karo tintingan stilistika. Stilistika dipilih amarga stilistika ngrembag ngenani gaya bisa nggambarake komposisi kang dipilih pangripta sajrone ngandharake kedadeyan ana sajrone geguritan lan tembang, punjere bisa nggambarake gaya lan kualitas pangriptane.

Sumber data utamane yaiku video pagelaran Ki Sukron Suwondo kang banjur ditranskripsi. Dene data sajrone panliten iki yaiku satuan linguistik kang ana ing basa suluk pedhalangan Ki Sukron Suwondo. Data asil transkripsi banjur diklarifikasi kanthi wawancara, banjur diklasifikasi  lan diandharake.

Saka data kang wis dipikolehi bisa dingerteni yen Basa Suluk Pedhalangan Ki Sukron Suwondo nggunakake suluk pakem lan suluk garapan. Dene lelewane basa kang digunakake yaiku majas, diksi, lan purwakanthi. Saliyane nduwe fungsi kanggo ngrenggo swasana suluk uga ngandhut makna tartamtu. Makna kang ana sajrone suluk pedhalangan Ki Sukron Suwondo yaiku, makna religius, makna sosial, makna historis, lan makna dedaktis.